W tym roku Międzynarodowy Dzień Tłumacza będziemy świętować wirtualnie. Ambasady oraz instytuty kultury zrzeszone w EUNIC Warszawa (European Union National Institutes for Culture), Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury, Instytut Kultury Miejskiej w Gdańsku oraz Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce zapraszają na wirtualną wystawę Portrety przekładu, dostępną pod adresem www.dzientlumacza.pl od 30 września. Trzydzieścioro tłumaczy i tłumaczek przedstawi i poleci czytelnikom ulubioną, najbardziej wartościową lub najnowszą książkę we własnym przekładzie.

Na wystawie znajdziemy niemal wszystkie języki europejskie oraz gatunki literackie: poezja, proza i dramat, a nawet komiks. Tłumacze i tłumaczki zaprezentują swoją pracę w formie nagrań audio, wideo oraz we fragmentach przetłumaczonych tekstów, opowiedzą o olśnieniach i odkryciach towarzyszących lekturom i przekładowi, a przy tym dadzą czytelnikom fascynujący wgląd w warsztat translatorski oraz w konteksty książki w literaturze danego kraju.

Zaproszenie do udziału w wystawie Portrety przekładu przyjęli m.in. tłumacze nominowani w tym roku do nagrody Europejski Poeta Wolności, w tym Magda Heydel, tłumaczka z języka angielskiego i tegoroczna laureatka nagrody, która opowiada o zwycięskim tomiku wierszy irlandzkiej poetki Sinéad Morrissey O równowadze [On Balance]. Swoje przekłady zaprezentują również Monika Muskała, tłumaczka austriackiego autora Thomasa Bernharda czy Miłosz Waligórski z niepublikowaną jeszcze powieścią węgierskiego prozaika Lajosa Grendela Szajka. Tłumaczem reprezentującym język portugalski będzie Jakub Jankowski, który opowie o procesie tłumaczenia komiksu Angola Janga.

Komiks Angola Janga Brazylijczyka Marcela D’Salete, wydany w Polsce w 2019 roku przez Timof Comics, opowiada o tytułowej „Małej Angoli”, czyli o grupie osad (mocambos) utworzonych na terenie kolonialnej Brazylii przez zbiegłych z plantacji niewolników. Pierwsze mocambos pojawiły się pod koniec XVI w., urosły w siłę w XVII w. (całą Angolę Jangę zamieszkiwało około 20 tys. ludzi, a największe mocambo, Macaco, 6 tysięcy), a ostatnia ekspedycja przeciwko nim wyruszyła w XVIII w. Komiks Angola Janga jest oparty na faktach historycznych.

To historia ludzi, którzy marzyli o wolności. Ludzi, którzy nie zawsze się ze sobą zgadzali, ale zdołali stworzyć sobie swoje miejsce, swoją przestrzeń.

Jakub Jankowski

Tłumacz języka portugalskiego

Międzynarodowy Dzień Tłumacza to święto obchodzone na całym świecie 30 września, w dniu św. Hieronima, autora łacińskiego przekładu Biblii, patrona tłumaczy. Celem wydarzenia jest zwrócenie uwagi na istotną rolę tłumaczy w odbiorze obcojęzycznej literatury i kultury oraz uzmysłowienie czytelnikom, że swoją pracą translatorską współtworzą oni literaturę światową.